طرح مرمت و باززنده سازی سرای شازده کوچک بازار تبریز

بازار تبریز یکی از بزرگ ترین و مهم ترین بازارهای سرپوشیده در سطح ایران و قاره آسیا به شمار می رود. این بازار با مساحتی حدود یک کیلومتر مربع، بزرگ ترین بازار سرپوشیده جهان است. بازار تبریز در مردادماه سال ???? خورشیدی به عنوان نخستین بازار جهان در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است. این بازار از بازارچه ها، تیمچه ها، سراها و کاروانسراهای متعددی از جمله بازار امیر (طلا و جواهرات)، مظفریه (فرش)، بازار کفش تشکیل یافته است. پیش تر به جهت قرارگرفتن شهر تبریز بر سر چهارراه جاده ابریشم و گذر روزانه هزاران کاروان از کشورهای مختلف آسیایی، آفریقایی و اروپایی از آن، این شهر و بازار آن از رونق بسیار خوبی برخوردار بوده است. هسته مرکزی شهر تبریز در داخل یک چهارضلعی قرار گرفته و بازار تبریز در مرکز این چهارضلعی واقع شده است. این بازار از سمت شرق به عالی قاپو و از سمت غرب به مسجد جامع محدود شده و از سمت شمال، بخش هایی از شمال رودخانه مهران رود را شامل می شود و این دو بخش به وسیله پل های چوبی که در امتداد راسته بازار قرار دارند، به هم متصل می شوند. پروژه نوسازی بازار تبریز به عنوان یکی از پنج طرح برگزیده هیئت داوران جایزه معماری آقاخان در سال ???? شد. جایزه به «سازمان میراث فرهنگی ایران، دفتر آذربایجان شرقی» به عنوان مجری این طرح تعلق گرفت و محمد بهشتی، مشاور رئیس سازمان میراث فرهنگی از طرف ایران این جایزه را دریافت کرد. بازار به عنوان یکی از تاثیرگذارترین ارکان شهر بر تحولات اجتماعی ، سیاسی و اقتصادی در کل ادوار مطرح بوده و می باشد. در موضوع تعریف بازار و گونه های آن در ابعاد متفاوت تحقیقات متعددی صورت گرفته و توسط پژوهندگان این سیر به صورت گسترده همچنان ادامه دارد و در این میان بازار تبریز ضمن داشتن خاستگاه و پیشینه بسیار معتبر دارای شاخص های تقریبا" نادر و منحصر به فرد می باشد که مهمترین و عمده ترین آن جامعیت و تجمیع تمام عناصر تشکیل دهنده در یک بازار کامل می باشد که راسته ها، سراها، تیمچه ها، مدارس و حجره ها جزئی از این عناصر می باشد. سراها یکی از مهم ترین عناصر کالبدی بازار می باشند. سرا یا خان همان تجارتخانه بوده است که نمونه جنس از آنجا تحویل گرفته شده و در جاهای مختلف پخش می شده است در واقع خرده فروشی در آنها صورت نمی گرفته بلکه معاملات را به صورت کلی انجام می داده اند. در سراها معمولا" حجره های طبقه هم کف دکان، طبقه بالا دفتر کار و زیرزمین به عنوان انبار مورد استفاده قرار می گرفته است. شناخت سرای شازده کوچک و معرفی آن به عنوان یکی از بناهای شاخص بازار تبریز که تاثیر بسزایی در اقتصاد، فرهنگ و رونق بازار پس از مرمت و احیاء خواهد داشت، ارائه طرح مرمت و احیاء برای بنای با ارزشی که از زمان ساخت تاکنون به حال خود رها شده و هیچ گونه تلاش و اقدامی در جهت حفظ آن صورت نگرفته است، تحلیل و بررسی توانایی های نهفته این بنا از لحاظ کالبدی و کاربردی که مورد بی مهری بازاریان، مردم ومسئولان واقع شده است و در نهایت نگه داشت و بیش جلوه دادن ارزش های شکلی و تاریخی اثر از جمله اهداف مرمت این بنا می باشد که این مهم با احترام به ماهیت کهن و مستندات اصیل ومعتبر صورت خواهد پذیرفت.